Home - Erfgoeddepot

  • U bent hier: Home
  • De Spectrum Patrol Car

De Spectrum Patrol Car

Archeoloog Wim Tiri werkt als vrijwilliger in het onroerenderfgoeddepot. In de reeks ‘Ondergrondse geheimen’ deelt hij zijn grote en kleine ontdekkingen.

De cirkel is rond. De oproep in het voorjaar, waarbij we het kindje zochten dat eind jaren '70 zijn autootjes was verloren, hebben we eind augustus met een mooi verhaal kunnen afsluiten. De kindjes van toen zijn gevonden en kregen na lang hun speelgoed terug te zien. Blij als ze waren kregen ze een reportage in vele kranten en haalden ze zelfs de radio. Tijd voor een terugblik en het verhaal achter de autootjes, het archeologisch onderzoek.

Om het verhaal van de autootjes in schoonheid af te sluiten, koos ik uit de collectie de 'Spectrum Patrol Car' (SPC), gemaakt door Dinky Toys England onder licentie voor Century 21 Toys Ltd tussen 1968 en 1975. De Spectrum Patrol Car was een fictief voertuig uit de sciencefiction-televisieserie Captain Scarlet and the Mysterons. Het verhaal speelt zich af in 2068 met een oorlog tussen de aarde en de Mysterons. Het is Spectrum, een wereldwijde veiligheidsorganisatie, onder leiding van Captain Scarlet die de aarde moet beschermen. Van deze poppenreeks werden 32 afleveringen uitgezonden vanaf 8 december 1967.

Omdat de reeks zo populair was, verleende Century 21 meer dan 60 licenties voor Captain Scarlet-producten. Zo kreeg Dinky Toys de licentie om de 'Spectrum Patrol Car' te produceren, een autootje dat meteen het besteverkochte spuitgietspeelgoed aller tijden werd.

'Spectrum patrol Car', depotnr. 2009_073_0188

Warandestraat 7

Het verhaal van de autootjes begon bij het archeologisch onderzoek van de site Jacobsmarkt en meer bepaald op de plek waar tot eind jaren '80 de werkherstelplaats was van ijzerwarenhandel De Koeiketel. Deze woonst, gekend als de kapelanie van de Sint-Pieterskerk, werd volledig gesloopt maar de voorgevel werd heropgebouwd en geïntegreerd in het nieuwbouwproject. Omwille stabiliteitsproblemen met woning Warandestraat 5 kon er binnen de funderingsmuren van woning nummer 7 maar een beperkt archeologisch onderzoek plaatsvinden.

Het is achter de aanbouw van de kapelanie dat een kleine bakstenen afvalput werd teruggevonden. De vulling van de put was te dateren tussen 1870 en het begin van de Eerste Wereldoorlog. Vreemd was echter dat er ook heel wat speelgoed en speelgoedautootjes uit de jaren '70 werden teruggevonden. Na de opgraving verdwenen de vondsten in het depot van Erfgoed Noorderkempen tot begin 2023 de archeologische collectie kon worden geïnventariseerd en zo de autootjes de aandacht trokken.

"De afvalput lag achter het kolenhok van het kapelaanshuis. “Dat huis kochten onze ouders aan toen ze ook grasmaaiers gingen verkopen. Voor ons was dat huis, waar voordien ooit pastoor Verhaeghen had gewoond, een speeltuin. Op de bovenverdieping lieten we konijnen vrij rondlopen. We speelden vaak in de tuin, maar een afvalput hebben we daar nooit gezien.” (Johan Bonte, Uit: https://www.gva.be/cnt/dmf20240810_93915288)

Maar wat is nu het verhaal achter de autootjes? Deze behoorden toe aan de kinderen van de families De Baenst en Bonte, de eigenaars van De Koeiketel. Tony De Baenst vertelde aan de journalist van de Gazet van Antwerpen / Het Nieuwsblad dat de autootjes op een ochtend plots verdwenen waren: “Op een ochtend, ik moet een jaar of 11 geweest zijn, vroeg ik aan moeder waar de autootjes waren. Zonder er veel woorden aan vuil te maken zei ze dat ze verdwenen waren. Stilaan werd ik ook te groot om nog met autootjes te spelen, vond ze. Ik moest intussen maar eens aan de studies denken. Toch woog het verlies van het speelgoed zwaar.” Hoe ze in de put terechtkwamen zal altijd een raadsel blijven, misschien zijn ze bij het spelen er toevallig ingevallen.

De goede afloop van het verhaal kan je herlezen in de Gazet van Antwerpen van 10 augustus, herbekijken in de reportage van 11 augustus op RTV Vandaag of herluisteren met de podcast van Radio 2 'Mysteries van Vlaanderen'.

Bedoeling is dat in de loop van 2026 een selectie van de autootjes een plekje krijgen in het Taxandria-museum.

Info voor bij de afbeeldingen (van links naar rechts):

Foto midden: de Spectrum Patrol Car uit de opgraving Jacobsmarkt

 

Geraadpleegde bronnen: 

Contact

created by Tobania